آزمایش طناب

21 مهر 1399

کمیسیون ایمنی فدراسیون جهانی کوهنوردی (UIAA) در مجموعه مقالاتی قصد دارد به پاسخ‌های سوال‌هایی که به دست این فدراسیون رسیده است بپردازد. مقاله زیر پیرامون آزمایش طناب منتشر شده است.
فدراسیون جهانی کوهنوردی  UIAAمرتبا سوالاتی را در خصوص مباحث ایمنی دریافت می‌کند. کمیسیون ایمنی این فدراسیون، با کمک متخصصان و دیگر کمیسیون‌های خود، روندی را مبنی بر پاسخ به این گونه سوالات درقالب مقاله آغاز کرده تا در دسترس جامعه گسترده‌تری از صعودکنندگان قرار گیرد.
سوال مطرح‌شده‌ی این ماه از این قرار است:
چرا آزمایش نیم‌طناب با وزن 55 کیلوگرم انجام می‌شود و چه باور و ایده‌ای در پشت این قضیه نهفته است؟ اکثر صعودکنندگان، مخصوصا با ابزارهایی که به خود متصل کرده‌اند در این محدوده ی وزنی قرار نمی‌گیرند و غالبا افراد حمایت را جایی در نظر می‌گیرند که بارگذاری سقوط فقط روی یکی از طناب‌ها اثر‌گذار باشد. اساس و تاریخچه این کار چیست؟
کمیسیون ایمنیUIAA :
1)     وزن 55 کیلوگرم یک وزن قراردادی در طول تاریخ روند آزمایش می‌باشد و بیانگر وزن صعودکننده با نیم‌طناب یا طناب دوقلو نیست. یک آزمایش استاندارد بر اساس بدترین سناریو با وزن 100 کیلوگرم می‌باشد.
2)     استاندارد آزمایش میزان طناب غیرضروری در حال استفاده را در نظر می‌گیرد. نیم‌طناب و طناب دوقلو همیشه باید به صورت جفت استفاده شوند. یخچال‌های طبیعی جزو موارد استثنا قرار می‌گیرند؛ نسبت به عدم وجود سنگ‌های تیز در یخچال‌های طبیعی دقت لازم را به عمل آورده و از عدم وجود آن‌ها اطمینان حاصل کنید.
3)     طناب ها خراب نمی‌شوند؛ آنها پاره می‌شوند و یا بر اثر در معرض مواد اسیدی قرار گرفتن فرسوده می‌شوند. این حالت‌ها ممکن است برای هر صعود‌کننده‌ای با هر وزنی اتفاق افتد. بنابراین، حتی یک صعود‌کننده با وزنی کمتر از 55 کیلوگرم نیز، می‌تواند منجر به پارگی طناب شود.
در ارتباط با آزمایش استاندارد طناب‌ها، نخستین ایده این بود که یک رشته از نیم‌طناب باید قابلیت تحمل بدترین سناریو سقوط را داشته باشد که این سناریو عبارت است از یک سقوط با ضریب 2 و وزن 80 کیلوگرم. لذا، اولین آزمایش که در دهه‌ی 1970 طراحی‌‌‌شده بود شامل آزمایشی از یک رشته نیم‌طناب همراه یک سقوط با فاکتور 2 و وزن 80 کیلوگرم بود. اگرچه خیلی زود مشخص شد که انجام تنها یک آزمایش شامل یک سقوط نه مناسب و نه تکرارپذیر است.
به منظور حل این مساله تصمیم گرفته شد آزمایشی شامل 5 سقوط با وزن پایین‌تر طراحی شود که در اصل معادل یک سقوط با وزن 80 گیلوگرم باشد. طبق پژوهش انجام شده بر اساس محاسبات تئوری و تاییدیه‌های عملی که توسط یک آزمایشگاه در شهر Toulouse فرانسه صورت گرفت، رابطه‌ی بین وزن و تعداد سقوط توسط فرمول زیر بیان شد:
N × M4 = K
K ثابت طناب است.
با استفاده از رابطه واضح است که آزمایش طنابی که یک سقوط با وزن 80 کیلوگرم را تحمل می‌کند معادل آزمایشی به تعداد 5 سقوط با وزن 55 کیلوگرم است. بنابراین، وزن 55 کیلوگرم از این محاسبات به دست آمده است.
«آیا نیم‌طناب می‌تواند به جای تک‌طناب یا طناب دوقلو به کار گرفته شود؟» سوال بعدی است که به آن پاسخ خواهیم داد.
ترجمه: نگین بنفشه